Σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι θεωρούν απωθητικά τα λιγδωμένα μαλλιά, όμως όσον αφορά στην πολική αρκούδα, έχουν κάθε λόγο να αποφεύγουν το σαμπουάν.
Η λιπαρή λίγδα που συγκεντρώνεται στη γούνα τους λειτουργεί ως αντιψυκτικό και εμποδίζει τη συσσώρευση πάγου, διαπιστώνει μελέτη στην έγκριτη επιθεώρηση Science Advances.
Η ανακάλυψη ίσως ανοίγει το δρόμο για νέα υλικά σε μια ποικιλία εφαρμογών, από πέδιλα σκι υψηλών επιδόσεων μέχρι αντιψυκτικά για αεροσκάφη.
Πολική αρκούδα: Η γούνα της διαθέτει ενσωματωμένο αντιψυκτικό
Οι σκύλοι και τα περισσότερα άλλα ζώα θα μάζευαν πάγο στη γούνα τους στις κρύες συνθήκες της Αρκτικής, όπου ακόμα και η υγρασία της ανάσας παγώνει σε κλάσματα του δευτερολέπτου.
Η συσσώρευση πάγου θα ήταν σοβαρό πρόβλημα για τις πολικές αρκούδες, καθώς θα προκαλούσε θορύβους και θα πρόδιδε την παρουσία των θηρευτών στην προσπάθειά τους να στήσουν ενέδρα στις φώκιες, την κύρια πηγή τροφή τους.
Οι αντιψυκτικές ιδιότητες της γούνας τους είναι γνωστές στους κυνηγούς Ινουίτ, οι οποίοι φορούν ρούχα από γούνα πολικής αρκούδας για να μετακινούνται αθόρυβα στους πάγους.
Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που εξετάζει την ασυνήθιστη συμπεριφορά του τριχώματος. Η διεθνής ερευνητική ομάδα άφησε νερό να παγώσει πάνω σε δείγματα από γούνα πολικής αρκούδας, τα οποία συγκρίθηκαν με επιφάνειες που είχαν επιστρωθεί με φλοράνθρακες, μια ομάδα ουσιών που χρησιμοποιούνται σε πέδιλα για σκι.
Η γούνα διαπιστώθηκε πως ήταν εξίσου αποτελεσματική με τους φθοράνθρακες, εκτός αν έχει πρώτα λουστεί, οπότε η δύναμη που απαιτούταν για να γλιστρήσει ο πάγος γινόταν τέσσερις φορές μεγαλύτερη, αναφέρουν οι ερευνητές.
Η απάντηση στο ερώτημα ήρθε χάρη σε χημικές αναλύσεις και κβαντικές χημικές προσομοιώσεις, οι οποίες εξέτασαν την αλληλεπίδραση του σμήγματος με τον πάγο.
«Διαπιστώσαμε ότι ορισμένα λιπίδια του σμήγματος, όπως η χοληστερόλη και τα διγλυκερίδια, παρουσιάζουν πολύ χαμηλές ενέργειες απορρόφησης στον πάγο. Αυτή η αδύναμη αλληλεπίδραση είναι που εμποδίζει την προσκόλληση πάγου» λέει ο δρ Μάρο Σάτσι του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ στη Βρετανία, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Είναι συναρπαστικό να βλέπει κανείς πώς η εξέλιξη βελτιστοποίησε τη σύνθεση του σμήγματος για να αποφεύγεται η συσσώρευση πάγου» συνεχίζει ο ερευνητής.
«Διαπιστώσαμε ότι το σκουαλένιο, ένα κοινό λιπίδιο σε άλλα θαλάσσια θηλαστικά, απουσίαζε σχεδόν πλήρως από τη γούνα της πολικής αρκούδας. Οι υπολογιστικές προσομοιώσεις αποκάλυψαν ότι το σκουαλένιο προσκολλάται ισχυρά στον πάγο, κάτι που σημαίνει ότι η απουσία του βελτιώνει σημαντικά τις ιδιότητες της γούνας» επισημαίνει.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη αντιψυκτικών υλικών με σύνθεση πιο φιλική στο περιβάλλον, δεδομένου ότι οι λύσεις που εφαρμόζονται σήμερα συχνά περιέχουν τοξικά χημικά.
Λίγη λίγδα θα ήταν καλύτερη λύση.